آیین‌نامه‌ی اجرایی کارگروه تخصصی دامپزشکی ستاد توسعهی علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی
مقدمه
این کارگروه مستند بر سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی و به‌منظور تحقق چشم‌انداز آن در افق 1404 با مراقبت از گونه‌های جانوری و سرمایه‌های خدادادی، استفاده از کم‌عارضه‌ترین روش‌ها در تشخیص، پیشگیری و درمان‌های طبیعی و سنتی حیوانات، مراعات دقیق موازین اخلاقی و علمی در تمام مراحل آموزش، پژوهش و ارائه‌ی خدمات، پاسداشت و بهره‌گیری منطقی از آموزه‌های علمی و سنتی کاربردی در حوزه‌ی دامپزشکی جهت ارتقاء اهداف سلامت و بهداشت جامعه تشکیل می‌گردد.
ماده‌ی یک: تعاریف و اختصارات
الف) تعاریف
1- طب مرسوم دامپزشکی (Conventional Veterinary Medicine): شاخه‌ای از علوم که به پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌ها، اختلالات و جراحات در حیوانات می‌پردازد که مبتنی بر درمان بر اساس داروهاي شيميايي و ابزار تكنولوژيك و «درمان به ضد» است.
2- گیاه دارویی (Medicinal Plant) مورد مصرف در دامپزشکی: به گياهي گفته مي‌شود كه به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم تمام یا اجزایی از آن به‌صورت تازه یا خشک‌شده و یا مواد مؤثره‌ی استخراجی از آن به‌منظور اثرات بهداشتی، پیشگیری و درمانی در بدن حیوانات، بهبود، افزایش بازدهی و زمان ماندگاری فرآورده‌های دامی (دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل) به‌کار می‌رود.
3- داروهای گیاهی و فرآورده‌های طبیعی (Herbal Medicines & Natural Products) مورد مصرف در دامپزشکی: هرگونه مواد گیاهی و فرآورده‌‌‌ی دارويي كه به‌صورت فرآوري‌شده یا نشده با فرمولاسیون گوناگون برای عرضه در بازار دارویی جهت تشخیص، پیشگیری، کمک به اعمال فیزیولوژیک، درمان و حفظ بهداشت بدن حیوانات، بهبود، افزایش بازدهی و زمان ماندگاری فرآورده‌های دامی (دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل) به‌کار می‌رود.
4- گیاه‌درمانی دامپزشکی (Veterinary Herbal Therapy): گیاه‌درمانی عبارت است از استفاده از گیاهان و یا فرآورده‌های حاصل از آن‌ها برای پیشگیری، درمان و یا تأثیر بر اعمال فیزیولوژیك بدن حیوانات، بهبود، افزایش بازدهی و زمان ماندگاری فرآورده‌های دامی (دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل).
5- دامپزشکی سنتی (Traditional Veterinary Medicine): مجموعه علوم و دانشی که بر پایه‌‌‌ی دانش طب سنتی بصورت مکتوب یا شفاهی توسط دانشمندان و حکما طی قرون مختلف منتقل گردیده و مورد استفاده و تجربه قرار گرفته است.
ب) اختصارات
1- در این آیین‌نامه منظور از «معاونت» معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌باشد.
2- در این آیین‌نامه منظور از «ستاد» ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی می‌باشد.
3- در این آیین‌نامه منظور از «سند» سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی می‌باشد.
4- در این آیین‌نامه منظور از «کارگروه» کارگروه تخصصی دامپزشکی می‌باشد.
ماده‌ی دو: اهداف
1- ارتقای فرهنگ استفاده از گياهان دارويي، داروهاي گياهي، فرآورده‌های طبیعی و دامپزشکی سنتی.
2- ارتقای کیفیت فرآورده‌های دامی (دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل) با احياء، اصلاح و روزآمد کردن دانش استفاده از گیاهان دارویی در ارائه‌ی روش‌های درمانی جایگزین و مکمل، پیشگیری از بیماری‌ها و بهبود تولید همراه با بکارگيري روش‌هاي دامپزشکی سنتی.
3- ارتقای بهداشت عمومی با مصرف فرآورده‌های دامی فاقد بقایای دارویی و شیمیایی (ارگانیک).
4- ارتقای کيفي و کمی فرآورده‌هاي بدست آمده از گياه، دام، طيور، آبزيان و زنبور عسل.
5- توسعهی فرآوري و توليد داروها و مکمل‌های گياهي با ايجاد ساز و کارهاي لازم.
6- تولید دانش، انتشار و بهره‌برداری از پتانسیل‌های کشور در حوزه‌ی گیاهان دارویی مورد مصرف در دامپزشکی.
7- ارتقای آگاهی دامپزشکان، کارشناسان و افراد مرتبط با پرورش و درمان حیوانات با موضوع دامپزشکی سنتی.
8- تقویت و حمایت از بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد جهت ثبت، تولید وتجاری‌سازی داروهای گیاهی و فرآورده‌های طبیعی مورد مصرف در دامپزشکی.
ماده‌ی سه: وظایف و ترکیب کارگروه
الف) وظایف کلی
1- برنامه‌ریزی برای مدیریت آموزش و پژوهش در حوزه‌ی داروها و فرآورده‌های گیاهی و طبیعی دامپزشکی و ارتقاء دامپزشکی سنتی ایران.
2- ارائه‌ی پیشنهادات برای تدوین و اصلاح قوانین، مقررات، ضوابط و آیین‌نامه‌های مرتبط و استانداردهای مورد نیاز با تولید، واردات و صادرات داروها و فرآورده‌های گیاهی و طبیعی دامپزشکی.
3- تدوين طرح جامع دامپزشکی سنتی در کشور.
4- برنامه‌ریزی بهینه برای شناسایی، مقابله، تصحیح، ترجمه، چاپ و انتشار نسخ خطی دامپزشکی سنتی.
5- تنظیم برنامه جهت همکاری با ستاد در زمینه تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه.
6- ایجاد سامانه مناسب برای گسترش ارتباط بین مراکز تولید علم و تجاری‌سازی برای توسعهی محصولات فعلی و تولیدات دانش‌بنیان جدید.
7- برنامه‌ریزی در جهت شناسایی و بهره‌برداری از ظرفیت‌های بالقوه‌ی کشور در حوزه‌ی گیاهان دارویی مورد مصرف در دامپزشکی.
8- انجام اقدامات بهینه برای حمايت از تدوین فهرست گیاهان دارویی، داروهای گیاهی و مکمل‌های مورد مصرف در دامپزشکی در ایران (تدوين دارونامه‌ی مرتبط).
9- برنامه‌ریزی عملی برای حمایت از بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد جهت ثبت، تولید وتجاری‌سازی داروهای گیاهی و فرآورده‌های طبیعی مورد مصرف در دامپزشکی
10- ایجاد مراکز علمی مشاوره برای ارائه مشاوره علمی در زمینه‌ی داروهای گیاهی دامپزشکی.
11- برنامه‌ریزی در جهت افزايش تعداد داروهاي گياهي و فرآورده‌های طبیعی مورد مصرف در دامپزشکي.
12- سیاستگذاری برای حمایت از تجاری‌سازی اختراعات این حوزه.
13- ايجاد هماهنگي لازم بین بخش‌های مرتبط با حوزه‌ی دامپزشکی سنتی و سایر کارگروه‌های ستاد.
14- ایجاد سامانه‌ی شناسایی فعالان و ایجاد بانک‌های اطلاعاتی در حوزه‌ی مربوطه.
15- برنامه‌ریزی در جهت شناسایی و کاهش چالش‌ها و خسارات ناشی از باقیمانده‌های دارویی و سموم دفع آفات در فرآورده‌های حیوانی و دامی.
16- برنامه‌ريزي براي افزايش تعداد نيروهاي متخصص در حوزه‌ی گیاه درمانی و دامپزشکی سنتی ازطریق تعامل با وزارتین علوم و بهداشت و نیز دانشگاه آزاد اسلامی جهت راه‌اندازی رشته‌های تخصصی مربوطه.
17- برنامه‌ریزی برای افزودن آموزه‌های دامپزشکی سنتی، جایگزین و مکمل در نظام رایج دامپزشکی کشور و ایجاد رشته‌ی تخصصی مربوطه.
18- برنامه‌ريزي و ايجاد ساز و کارهاي مناسب براي برگزاری سمینارها و کنفرانس‌های آموزشی و پژوهشی به منظور شناسایی و تبادل نظر با محققین.
ب) وظایف، ترکیب و نحوه تصمیم‌گیری اعضای کارگروه
1- نمایندهی دبیر ستاد در کارگروه‌های تخصصی
§ وظایف:
1-1- ارزیابی مستمر، هماهنگی و پایش کلان جلسات کارگروه.
1-2- نظارت بر حسن اجرا و تطابق دستور جلسات و مصوبات کارگروه با مفاد سند و سیاست‌های معاونت و ستاد.
2- دبیر کارگروه
§ وظایف:
3-1- هماهنگی برگزاری جلسات کارگروه با ستاد و معاونت (تنظیم مکان و زمان برگزاری جلسات).
3-2- هماهنگی و برنامه‌ریزی جهت دعوت اعضا و مدعوین.
3-3- رابط کارگروه با شرکت‌های دانش‌بنیان.
3-4- رابط کارگروه با سازمانهای دولتی.
3-5- پیشنهاد و تنظیم دستور جلسات کارگروه.
3-6- تهیه‌ی صورت جلسات کارگروه و مستندسازی آن‌ها.
3-7- هماهنگی جهت انتشارات و پوشش خبری جلسات کارگروه (تهیه‌ی فیلم، عکس، فایل صوتی وتصویری).
3- نمایندگان سازمانهای دولتی زیر:
4-1- مدیر کل دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور.
4-2- مدیر کل یا معاون اداره کل فرآورده‌های طبیعی و مکمل سازمان غذا و دارو.
4-3- مدیر کل دفتر تجاری‌سازی، تحقیقات و انتقال فناوری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
4-4- نماینده کمیسیون علمی ـ مشورتی ثبت دارو و مکمل های دامی با منشأ گیاهی سازمان دامپزشکی.
4-5- نماینده موسسه‌ی تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی.
4-6- نماینده انستیتو پاستور ایران.
4- دو نماینده از تشکل شرکت‌های دانش‌بنیان داروسازی دامپزشکی با منشأ گیاهی به انتخاب ستاد.
5- یک نمایندهی صاحب نظر از سازمانهای غیر دولتی در حوزه‌ی دامپزشکی به انتخاب ستاد.
6- پنج نفر از اساتید و صاحب نظران در حوزه‌ی دامپزشکی به انتخاب ستاد.
7- یک نفر متخصص طب سنتی و گیاه‌شناسی به انتخاب ستاد.
تبصره‌ی 1: نمایندهی دبیر ستاد در کارگروه‌های تخصصی توسط دبیر ستاد و به مدت دو سال انتخاب می‌گردد.
تبصره‌ی 2: دبیر کارگروه توسط رئیس کارگروه و به مدت دو سال انتخاب می‌گردد.
تبصره‌ی 3: نحوه تصمیم‌گیری با اکثریت نسبی حاضرین است (تصمیم نصف بعلاوه یک تصمیم همه کارگروه محسوب می‌شود).
تبصره‌ی 4: بیشینه تعداد جلسات غیبت سه جلسه است که عضو غایب منعزل می‌گردد.
تبصره‌ی 5: نمایندگان سازمانهای دولتی عضو کارگروه توان اجرای مصوبات را در سازمان متبوع خود داشته باشند.
تبصره‌ی 6: تامین سرمایه انسانی کارگروه مطابق با بند ب ماده‌ی سه آیین‌نامه صورت می‌پذیرد.
تبصره 7: کمیته‌های تخصصی: از آنجا که کارگروه معادل کمیسیون می‌باشد، کمیته‌های تخصصی در موضوعات مختلف حسب نیاز تشکیل می‌شوند.
ماده‌ی چهار: نحوه تامین بودجه و اعتبارات
تامین بودجه و اعتبارات کارگروه از محل بودجه و اعتبارات ستاد تامین می‌شود.
ماده‌ی پنج: حل و فصل اختلافات
حل و فصل اختلافات و مسایل اعضای کارگروه با نظر دبیر ستاد صورت می‌پذیرد.
ماده‌ی شش: انحلال کارگروه
انحلال کارگروه با نظر دبیر ستاد صورت می‌پذیرد و دارایی‌های مادی و معنوی.آن متعلق به ستاد می‌باشد.
ماده‌ی هفت: این آیین‌نامه در هفت ماده و هشت تبصره در جلسه‌ی مورخ 28/03/1393 در سومین جلسه کارگروه تخصصی دامپزشکی تصویب و از تاریخ تصویب قابل اجرا می‌باشد.
