گیاهان دارویی و طب سنتی

تولید دستگاه نبض‎نگار برای اولین بار در کشور بر مبنای اصول طب سنتی ایرانی

با حمایت ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان گیاهان دارویی و طب سنتی، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، یک شرکت دانش بنیان ایرانی موفق به تولید دستگاه نبض‎نگار شده است که اندازه‎گیری، ثبت و تحلیل وضعیت نبض مچ دست را بر مبنای اصول طب سنتی ایرانی انجام می‎دهد و با توجه به وجود سنسورهای متعدد در این دستگاه، امکان سنجش دیگر پارامترهای فیزیولوژیک بیمار از جمله فشار خون هم وجود دارد.

 به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، منوچهر اقبال، مدیر شرکت جهان طب درمان در خصوص زمینه کاری این شرکت گفت: «شرکت جهان طب درمان، حدود 21 سال پیش با هدف واردات تجهیزات و وسایل یک‎بار مصرف پزشکی در حوزه قلب و عروق (آنژیوپلاستی) تاسیس شد. پس از واردات وسایل پزشکی، از پنج سال پیش  از سازندگان اروپایی اقدام به تولید بعضی از آن وسایل کردیم و در حال حاضر کیت‎های آنژیوپلاستی به میزان سالانه 95 هزار عدد، رابط‎های تزریق در چهار طول مختلف سالانه حدودا 60 هزار عدد و بالن‎های قلبی سالانه30  هزار  عدد در حال تولید است و چند طرح دیگر هم تا آخر سال به تولید می‎رسند».

وی چنین ادامه داد: «سوابق و تجربیات صاحبان شرکت جهان طب درمان با تخصص مهندسی پزشکی مرتبط با تحقیقات کاربردی و سپس تولید تجاری دستگاه‌های مختلف پزشکی شامل همودیالیز، توزیع کننده اتوماتیک شربت متادون، تجهیزات آسم و آلرژی، ونتیلاتور، دیسک‎های تشخیصی میکروسیالاتی به همراه دستگاه خوانش و ... است».

اقبال با بیان اینکه هم اکنون با کمک ستاد طب ایرانی و گیاهان دارویی و حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اخذ وام و همکاری پنج نفر از اساتید اقدام به ساخت نسل جدید نمونه مهندسی نبض‎نگار بر اساس علم طب ایرانی کرده است، افزود: «این شرکت، پس از انجام تست‎های بالینی با کمک حدود 12 نفر موفق به تولید سالانه 100 عدد نبض‎نگار شده است که تحویل پزشکان متخصصان طب ایرانی خواهدشد».

وی در خصوص نحوه عملکرد این نبض‎نگار گفت: «لمس نبض مخصوصا نبض شریان رادیال در سطح داخلی تحتانی ساعد دست در طب قدیم بسیار اهمیت داشته و یکی از پایه‎های تشخیص را تشکیل می‎داده است و به همین جهت برای شناخت آن شرایط و دستورات و تفسیرهایی بوجود آمده است که علم نبض‎شناسی را تشکیل می‎دهد. به عبارتی، نبض یکی از علایم حیاتی و اساسی است که پزشکان ترجیح می‌دهند که در اولین مرحله معاینه، شخصاً نبض بیمار را گرفته و مستقیماً اطلاعات لازم را بدست آورند».

مدیرعامل شرکت جهان درمان طب، ادامه داد: «برای سنجش وضعیت نبض در طب سنتی ایرانی از چهار انگشت استفاده می‎شود. انگشتان تعلیم یافته پزشک، حساس‎ترین وسیله آزمایش نبض است. تشخیص نبض به این گونه است که پزشک چهار انگشت خود (به جز شست) را بر روی محل معمول نبض (نبض رادیال یا مچی) قرار می‎دهد و به این ترتیب می‎تواند به مشخصات مکانی و زمانی نبض پی ببرد. یکی از مشکلاتی که این روش سنتی دارد این است که کاملاً وابسته به مهارت طبیب حاذق است و به خصوص در مواردی که بیمار نبض ضعیفی داشته باشد ممکن است کار تشخیص با خطا مواجه شود. درستی و صحت به تمرین مداوم فردی و کیفیت و حساسیت آگاهی و هشیاری، وابسته است. همچنین قابلیت ثبت و ذخیره‎سازی و ایجاد پایگاه داده را ندارد. بنابراین نیاز است که ابزاری برای ثبت و ضبط نبض طبق اهداف طب سنتی ایرانی وجود داشته باشد.

به گفته او، در این طرح، دستگاهی پیاده‎سازی شده است که همین روش اندازه‎گیری را به صورت کاملاً دقیق و تکرارپذیر با استفاده از سنسورهای تشخیصی مناسب (شامل تعدادی سنسورهای نیرو، سنسور فشار، سنسور نوری) انجام می‌دهد. در عین حال این وسیله می‎ تواند برای تحقیقات در زمینه ارزیابی‎های غیر تهاجمی نبض بر مبنای اصول طب سنتی مورد استفاده قرار گیرد.

اقبال خاطرنشان کرد: «علیرغم شباهت ظاهری این دستگاه با دستگاه‌های اندازه‎گیری فشار خون مچی در واقع ارتباط خاصی بین این دو وسیله وجود ندارد. در این دستگاه، هدف، اندازه‎گیری، ثبت و تحلیل وضعیت نبض مچ دست بر مبنای اصول طب ایرانی است. البته در عین حال با توجه به وجود سنسورهای متعدد در این دستگاه، امکان سنجش دیگر پارامترهای فیزیولوژیک بیمار از جمله فشار خون هم وجود دارد.

وی در پایان در خصوص برنامه این شرکت برای صادرات گفت: «در حال حاضر برنامه خاصی برای صادرات نداریم».